به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، قاسم عمو عابدینی معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با حضور در برنامه صف اول به سوالاتی درباره آموزش عالی پاسخ داد.

عموعابدینی در ابتدا درباره آموزش هدفمند گفت: هدفمندی آموزش جزء برنامه‌های اصلی وزارت علوم در دوره سیزدهم بوده و از موضوعات وزارت علوم در این دوره است. لذا برنامه ریزی های متعددی را طی ۲ سال در مجموعه وزارت علوم و تحقیقات فناوری داشتیم و مصوبه‌های بسیار خوبی در شورای عالی برنامه‌ریزی و شورای گسترش آموزش عالی به تصویب رسیده است، این دو شورا شورای قانونی است که درباره فرایندهای آموزش عالی کشور ما و دانشگاه‌ها تصمیم گیری می‌کنند.

* دانشجوی توانمند باید دو موضوع برایش روشن باشد

عموعابدینی گفت: به هر حال اینکه دانشجویی که توانمند باشد دو موضوع باید کاملاً برای او روشن باشد، یک محتوای درسی که می‌خواند و مطالعه می‌کند و اساتید به او یاد می‌دهند یا در آزمایشگاه یا در کارگاه آنها را یاد می‌گیرد، مرتبط با آن فضایی باشد که می‌خواهد روی آن کار انجام دهد. ضمن اینکه باید پایه علمی‌اش هم باید قوی باشد، بنابراین تصمیم گرفتیم که بتوانیم هم دوره‌های کاردانی و هم دوره‌های کارشناسی و هم کارشناسی ارشد را تقویت کنیم.

وی درباره دوره دکتری اظهار داشت: دوره دکتری فضایش فرق می‌کند، کسی که دکتری می‌خواند فضایش فرق می‌کند، حتماً روی حوزه‌های تحقیق، پژوهش کار می‌کند یا محقق می‌شود یا در حوزه هیأت علمی مدرس می‌شود یا یک صنعتی یا یک فضای دانش بنیان را باید ایجاد کند. ولی تا مقطع کارشناسی ارشد کاملاً روشن است فضای آموزش و پژوهش خیلی حاکم است و ما باید آن را آموزش بدهیم هم حتی پژوهش هم آموزش می‌دهیم.

* اختصاص ۴۰ واحد درسی به نیازمحوری

عمو عابدینی گفت: در کارشناسی تصمیم گرفتیم که این فضا را به سمتی ببریم که تا حدود ۴۰ واحد درسی را به نیازمحوری اختصاص بدهیم یعنی جامعه چه نیاز دارد، هم در علوم انسانی و هم غیر از علوم انسانی، در صنایع به چه نیاز دارند، این را مجوز دادیم به دانشگاه‌ها تا بتوانند با شرکت‌ها و صنایع و وسایل علوم انسانی و غیر از علوم انسانی قرارداد ببندند و ۴۰ واحد درسی را به آن صنعت یا آن شرکت یا آن مجموعه‌ای که مرتبط بوده است، اختصاص بدهند، دروسی را یاد بگیرد که مرتبط با این است. این در حوزه آموزش هدفمند تحقق پیدا کرده است و ما شاهد حتی اعلام این موضوع در دفترچه کنکور برای دوره کارشناسی و کاردانی بوده ایم و دانشجویانی که الان دانشجو شده اند سال قبل دانشجو شده اند.

* فراهم کردن آموزش هدفمند برای رشته‌های غیر پزشکی

معاون وزیر علوم درباره واحدهای درسی دانشجویان گفت: دانشجویان رشته پزشکی در بیمارستان حاضر می‌شوند و یاد می‌گیرند، ما این فرآیند را در علوم دیگری که پزشکی نیستند هم فراهم کرده‌ایم، وارد آن حوزه صنعتی یا غیرصنعتی می‌شود، استاد‌های دانشگاه و استاد‌های صنعتی کنار همین را آموزش کارورزی، کارآموزی را کار را خوب یاد می‌گیرند. حدود ۸درس را هم مصوب کرده‌ایم صنعت چه نیاز دارد، در علوم دیگر هم همین است، کسی که در حوزه‌های اقتصاد بازار می‌رود، کسی که در حوزه دولتی می‌رود، مالی و حسابداری و اینها، با هم متفاوت است، لذا اینها را باید یاد بگیرند؛ این فضا را باز کرده‌ایم، اختیار به دانشگاه‌ها دادیم تا این فضا شکل بگیرد.

* طراحی ۱۵ واحد کارورزی، کارآموزی برای دانشگاه‌ها

وی خاطرنشان کرد: الان در شرایط فعلی می‌گوییم دانشجویانی که بیایند نروند در حوزه این قراردادی با صنعت بسته نشود. این را هم یک تغییر اساسی داده ایم، تا ۱۵ واحد را اجازه داده‌ایم دانشگاه‌ها کارورزی و کارآموزی را طراحی کنند. همین الان تعدادی از دانشگاه‌ها شروع کرده‌اند، دانشگاه‌های تهران برای تمام دانشجویان تا ۳ واحد را همین الان برنامه‌ریزی کرده است، آقای رئیس جمهور به شورای عالی اشتغال هم مصوبه ابلاغ کرده است که یک شیوه نامه تهیه شود.

* بورس ۹۶ نفر در دانشگاه یزد

عمو عابدینی درباره برنامه‌ریزی‌های آموزش که در حوزه آموزش هدفمند انجام شده است، گفت: جوانان و دانشجویان عزیز بدانند ما یک برنامه‌ریزی در آموزش هدفمند کرده‌ایم وقتی با یک صنعت و جامعه چه در بخش‌های علوم انسانی و چه غیر از علوم انسانی در دانشگاه قرارداد می‌بندیم دانشجو را برای ۴۰ واحد بورس می‌کند. ما این را به صورت نمونه سال ۱۴۰۱ اجرایی کرده‌ایم، دانشگاه یزد این را شروع کرد، با صنعت قرارداد بست، نزدیک به ۹۶ نفر بورس شدند در آنجا ماهیانه شاید نزدیک به ۶ تا ۷ میلیون تومان از ماه اول دانشجو حقوق دریافت کرد و درس می‌خواند و بیمه هم شده بود و این را توسعه دادیم یک دانشگاه شد ۵۰ دانشگاه، تا اینکه ۳۵ صفحه از دفترچه کنکور بورس بود.

وی گفت: یک صنعت بزرگی مثل سایپا هزار نفر به عنوان بورس کرد و حقوقی هم که قرار داد حدود ۷ میلیون تومان است از همین امسال این‌هایی که بورس می‌شوند بسته به نوع بورس از ۴ تا ۸ میلیون تومان به این‌ها پول پرداخت می‌شود این‌ها درس می‌خوانند و  وارد صنعت می‌شوند می‌توانند بسته به نوع بورس هفته‌ای یک روز در صنعت حضور پیدا کنند کنار اساتید حرفه‌ای، تعریف کرده‌ایم که یک استاد حرفه‌ای هم در صنعت کنار آنها خوب کار یاد بگیرند.

وی در ادامه افزود: شرکت‌هایی که حوزه علوم انسانی دارند خیال شان راحت است که آن فارغ التحصیل دروسی را می‌خواند و فضایی برایش مهیا است که او آماده به کار می‌شود. الان فارغ التحصیلان ما که این فضا را نگذرانده‌اند یکسال طول می‌کشد تا کار را یاد بگیرند.

معاون وزیر علوم در رابطه با فراهم کردن زمینه اشتغال  دانشجویان گفت: قرار است یک نوع گرنت هم در برنامه هفتم تصویب شود که به آن هم بسیار امیدواریم.

وی افزود:برای اولین بار است در نظام آموزش قبل از انقلاب و بعد از انقلاب این اتفاق رخ می‌دهد که در دفترچه کنکور به صورت بورس جامعه و صنعت بیاید، دلیلش این است که آموزش هدفمند شده است، برای اینکه مجموعه کشور تصمیم گرفته است ۵ هزار نفر را همین الان از دفترچه کنکور که اعلام می‌کند با شرایط مثلاً رتبه زیر هزار یا رتبه ۲۰ هزار بعنوان پایه تعیین می‌کند این اگر فضای علمی خوبی دارد بیاید حقوق دریافت کند آموزش اختصاصی می‌بیند و بعد هم شغل اش تضمین باشد.

*  امیدآفرینی خیلی ویژه‌ای را برای جوانان خواهیم داشت

وی خاطر نشان کرد: البته ما بورس‌های خاص هم داریم مثلاً اعلام کرده‌ایم اگر کسی رتبه اش زیر ۲۰۰ است بیاید در رشته‌هایی که الان نیاز کشور است بورس شود.

عمو عابدینی گفت: استادمحوری از ابتدا هم در تمدن ایرانی اسلامی قبل از دارالفنون بوده است بعد از آن حذف شده است، یعنی استاد شاگرد را قبول می‌کرده است، حکیم پروری برنامه محور، استاد محور، شاگردپرور. اخلاق مند بوده است.

* رتبه‌های زیر ۲ هزار اگر در صنعت وجامعه بروند از آنها حمایت می‌شود

وی در رابطه با اینکه این مصوبه در برنامه نان است یا نه گفت: سامانه نان برنامه است، استاد این را که داد استاد یک برنامه دارد روی برنامه استاد دانشجو می‌گیرد دانشجو را که گرفت این را تربیت می‌کند به نحو مناسب و خروجی محور هم است حقوق هم دریافت می‌کند. یعنی فضایش فضای خوبی است. الحمدالله ما در رابطه با رتبه‌های زیر ۲۰۰ این را مصوب کرده‌ایم، رتبه‌های زیر دو هزار را بنیاد نخبگان گفت اگر در صنعت و جامعه بروند آنها را حمایت می‌کند.

معاون آموزشی وزیر علوم گفت: اگر با مصوبه برنامه هفتم و مصوبه رئیس جمهور تا سال آیند فضا مهیا شود ما شاهد این هستیم که حدود ۷۰ هزار بورس در دفترچه کنکور اعلام می‌شود.

عمو عابدینی گفت: البته این مصوبه در برنامه هفتم آمده است و کار در حال پیگیری است اما یک بند‌های دیگر هم باید اضافه شود تا کمک کند. مطمئن هستم این اتفاق رخ خواهد داد.

وی افزود: جالب است که ما یک درصد حدوداً جمعیت جهان را داریم، ولی دو درصد تولید علم دنیا را داریم این‌ها آمار‌های جهانی است و این خیلی مهم است و توجه به این است که ما ذر حوزه علوم و فناوری راهبردی که اقتدارآفرین است کار کردیم؛ لذا اینجا آموزش هدفمند کار خودش را انجام می‌دهد، روی دانشگاه‌هایی که سهم تولیدشان از آن ۲ درصد ۱ درصد بوده است. برنامه ریزی کرده‌ایم. مثلاً دانشگاه تهران حدوداً ۹ درصد است، دانشگاه شریف ۴ و نیم درصد است.

وی افزود: علوم فناوری راهبردی هم رشته‌های خاص است، لذا باید مراقبت کنیم که شغل‌های آینده هم تضمین شوند. یک مجموعه‌ای را  در معاونت آموزشی ایجاد کرده ایم که فضا را رصد می‌کند. پس ما دو مجموعه داریم مجموعه اول صنعت و جامعه؛ مجموعه دوم فناوری‌های آینده کشور، این می‌شود آموزش هدفمند.

وی گفت: تنها جایی که مجوز داده ایم مجازی درس بخوانند مربوط به خانم‌هایی است که بچه دارند.

*  آموزش هدفمند کاملاً در ابعاد مختلف شکل گرفته است

معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: پس آموزش هدفمند کاملاً در ابعاد مختلف شکل گرفته و ابلاغ شده است، در دفترچه کنکور رفته است و دانشگاه‌ها از سال پیش به صورت نمونه و امسال به صورت جامعه کار را شروع کردند ما بتوانیم الان حدود ۴۰ درصد را بورس کنیم، کاملاً روشن است که جوان‌ها را به سمتی که هم شغل دارند و هم در آینده علوم فناوری راهبردی را توسعه می‌دهد، هدایت می‌کند.

عموعابدینی درباره حذف کد رشته‌ها در دفترچه گفت: بحث مربوط به آمایش آموزش عالی، اصلاً موضوع فقط مربوط به ایران نیست، کشور‌هایی که آموزش عالی برایشان مهم است این کار را انجام دادند، مثلاً فرانسه کاملاً اجرا کرده است.

معاون آموزشی وزیر علوم در رابطه با اینکه این مصوبه در مرحله اول در کدام دانشگاه‌ها اجرا می‌شود، گفت: ما خیلی بررسی کرده‌ایم و یک برنامه ریزی کردیم و رفتیم نمونه‌هایش را هم اجرا کردیم، مدل را با رضایت انجام دادیم بعد در شورای گسترش مصوب شدو

وی افزود: این کارگروه چهار مأموریت دارد، یک ساماندهی، یعنی این واحد‌ها ادغام شوند، نزدیک شوند و از بین نروند بلکه چتر حکمرانی شان درست پیش برود، مأموریت دوم آمایش‌های رشته اشتغال، سؤال این است، رشته را چه کسی می‌خواهد، اگر ما برای فناوری راهبردی می‌خواهیم، بله ما حمایت کنیم، بورس کنیم، کمک کنیم، اگر فرد خودش می‌خواهد برای کار مطالعاتی اش یک فرم دادیم به نام فرم آمایش‌های اشتغالی، یک وقت صنایع و جامعه می‌خواهد.

وی گفت: سومین مأموریت با عنوان مأموریت گرایی است و چهارمین مأموریت هم طرح تحول است؛ در طرح تحول برای خانم‌های خانه دار در بخش مربوط به حوزه دیپلماسی علمی و دیپلماسی آموزشی برنامه دیده‌ایم، تمام آموزش هدفمند و رتبه طرح تحول است. پس این چهار موضوع وظیفه آن کمیته کارگروه مدیریت هم آمایش و هم طرح تحول است در اختیار استان قرار داده ایم.

وی افزود: الان دانشگاه تهران یک نمونه بسیار زیبای آمایش یافته است دانشگاه تهران ظرفیتش مثل یک دانشگاه بزرگ است، دانشکده‌ها ضمن اینکه استقلال دارند، ولی تحت آن سازمان و آن برند تحت این جایگاه قرار گرفته اند، همه اینها مقاله‌ای که می‌دهند تحت این عنوان است و در سطح جهانی دیده می‌شود.

* دانشگاه حکمت بنیان دانشگاه تمدنی ایرانی اسلامی است

عمو عابدینی درباره دانشگاه حکمت گفت: دانشگاه حکمت بنیان دانشگاه تمدنی ایرانی اسلامی است. همانطوری که هنر نزد ایرانیان است و بس، خردورزی و حکمت با مفهوم حکمت نزد ایرانیان است و بس. یعنی اصلاً اولین دانشگاه برای کجا بوده است، ایرانی ها، جندی شاپور، اسلام می‌آید این ادامه پیدا می‌کند. ابوعلی سینا که بود، حکیم، قیاس الدین کاشانی که بود، حکیم، خوارزمی، ریاضیات، نجوم، حکیم، همه اینها حکیم بوده اند، اینها چه کسانی هستند اینها دانش را در سطح جهان توسعه داده‌اند.

وی افزود: مدل مدل خیلی جذاب است به آن می‌گفتند استاد محور، یک استاد یک برنامه داشت شاگرد‌ها دور او می‌نشستند اخلاق و خردورزی می‌آموختند و این علم اش نافع بود و علم نافع‌ای که می‌گوییم این است در قرآن حکیم مسئله حکمت آمده است.